Struktura rynku energii elektrycznej: Komisja rozpoczyna konsultacje w sprawie reformy na rzecz czystej i tańszej energii

Komisja Europejska rozpoczęła konsultacje publiczne w sprawie reformy struktury unijnego rynku energii elektrycznej, aby lepiej chronić konsumentów przed nadmierną zmiennością cen, ułatwiać im dostęp do bezpiecznej energii z czystych źródeł i zwiększyć odporność rynku.

Obecny system od wielu lat zapewnia skuteczny i dobrze zintegrowany rynek, ponieważ umożliwia UE czerpanie korzyści gospodarczych z jednolitego rynku energii, zapewnia bezpieczeństwo dostaw i wspiera proces dekarbonizacji. System wykazał jednak również pewne niedociągnięcia. Przy obecnych wysokich i niestabilnych cenach energii elektrycznej obciążenie ekonomiczne zostało przeniesione na konsumentów końcowych. Potrzebna jest więc reforma, aby lepiej chronić gospodarstwa domowe i przedsiębiorstwa przed wysokimi cenami energii, zwiększyć odporność i przyspieszyć transformację określoną w Europejskim Zielonym Ładzie i planie REPowerEU.

Kluczowe znaczenie ma to, by wszyscy Europejczycy – od dużych odbiorców przemysłowych po małe i średnie przedsiębiorstwa oraz gospodarstwa domowe – czerpali korzyści z rozwoju i niskich kosztów operacyjnych odnawialnych źródeł energii. Zagwarantowanie wszystkim konsumentom bezpośredniego dostępu do czystej energii po przystępnej cenie będzie wymagało narzędzi rynkowych umożliwiających osiągnięcie bardziej stabilnych cen i umów opartych na rzeczywistych kosztach produkcji energii.

Rozpoczęte  konsultacje pomogą Komisji opracować wniosek ustawodawczy zaplanowany na pierwszy kwartał tego roku. Konsultacje potrwają do 13 lutego i dotyczą czterech głównych dziedzin:

  • Zmniejszenie zależności rachunków za energię elektryczną od krótkoterminowych cen paliw kopalnych oraz wsparcie rozwoju odnawialnych źródeł energii
  • Poprawa funkcjonowania rynku w celu zapewnienia bezpieczeństwa dostaw oraz pełne wykorzystanie alternatyw dla gazu, takich jak magazynowanie i reakcja strony popytowej
  • Zwiększenie ochrony i mocnej pozycji konsumenta
  • Poprawa przejrzystości i integralności rynku oraz nadzoru nad nim

Kontekst

Od lata 2021 r. ceny energii wykazują bezprecedensowe skoki i zmienność, a także wywierają poważny wpływ na gospodarstwa domowe i gospodarkę w UE. Aby złagodzić skutki tych wahań rynkowych, Komisja zaproponowała, a państwa członkowskie uzgodniły szeroki wachlarz środków nadzwyczajnych w celu rozwiązania problemu wysokich cen energii, przy jednoczesnym zapewnieniu bezpieczeństwa dostaw.

Rada Europejska wezwała Komisję do szybkich prac nad strukturalną reformą rynku energii elektrycznej. Reformie przyświecają dwa cele: europejska suwerenność energetyczna i osiągnięcie neutralności klimatycznej. Planowana reforma struktury rynku energii elektrycznej została ogłoszona przez przewodniczącą Ursulę von der Leyen w jej dorocznym orędziu o stanie Unii w ubiegłym roku i jest uwzględniona w programie prac Komisji na 2023 r. Komisarz do spraw energii Kadri Simson przedstawiła ministrom zarys ulepszonej struktury rynku energii elektrycznej na posiedzeniu Rady ds. Energii 19 grudnia.