Gospodarka o obiegu zamkniętym: dzięki nowym przepisom telefony i tablety będą bardziej trwałe, energooszczędne i łatwiejsze do naprawy, a konsumenci uzyskają możliwość dokonywania zrównoważonych wyborów

Komisja przedstawiła propozycję nowych przepisów, które pomogą konsumentom dokonywać świadomych i zrównoważonych wyborów przy zakupie telefonów komórkowych i bezprzewodowych oraz tabletów na podstawie obowiązującego rozporządzenia UE w sprawie etykietowania energetycznego. Propozycja ta zbiega się w czasie z zatwierdzeniem przez Parlament Europejski i Radę środków zwiększających efektywność energetyczną, trwałość i możliwości naprawy tych urządzeń w następstwie wniosku Komisji z listopada 2022 r. i zgodnie rozporządzeniem UE w sprawie ekoprojektu.

Środki te pomogą UE w procesie przechodzenia na gospodarkę o obiegu zamkniętym, przyniosą oszczędność energii, spowodują ograniczenie śladu węglowego, przyczynią się do tworzenia modeli biznesowych o obiegu zamkniętym i pozwolą konsumentom odczuć korzyści płynące z Europejskiego Zielonego Ładu.

Telefony komórkowe i tablety produkowane zgodnie z nowymi przepisami przyniosą do 2030 r. roczne oszczędności sięgające blisko 14 terawatogodzin energii pierwotnej. Odpowiada to jednej trzeciej energii pierwotnej zużywanej obecnie przez te produkty. Nowe przepisy pomogą również zoptymalizować wykorzystanie surowców krytycznych i ułatwią ich recykling.

Zgodnie z zaproponowanym dziś rozporządzeniem w sprawie etykietowania energetycznego na smartfonach i tabletach wprowadzanych na rynek UE będą musiały być wyświetlane informacje na temat ich efektywności energetycznej, trwałości baterii, ochrony przed pyłem i wodą oraz odporności na przypadkowe upadki. Po raz pierwszy również produkt wprowadzony do obrotu w UE będzie objęty wymogiem wyświetlania punktowej oceny możliwości naprawy. Pomoże to konsumentom w UE w dokonywaniu bardziej świadomych i zrównoważonych wyborów przy zakupie oraz zachęci do zrównoważonej konsumpcji. 

W nowych produktach stosowane będą istniejące i dobrze znane unijne etykiety energetyczne w skali A-G, a dodatkowe informacje na temat produktu będzie można uzyskać w ogólnounijnej bazie danych, tzw. europejskim rejestrze produktów do celów etykietowania energetycznego (EPREL).  

Ponadto w nowo zatwierdzonym rozporządzeniu w sprawie ekoprojektu określono minimalne wymogi dotyczące telefonów komórkowych i bezprzewodowych oraz tabletów wprowadzanych do obrotu w UE, w tym:

  • Odporność na przypadkowe upadki lub zadrapania, ochronę przed pyłem i wodą oraz stosowanie wystarczająco trwałych baterii. Baterie powinny wytrzymać co najmniej 800 cykli ładowania i rozładowywania, zachowując przy tym co najmniej 80 proc. początkowej pojemności.
  • Przepisy dotyczące demontażu i naprawy, w tym zobowiązanie producentów do udostępniania punktom naprawy najważniejszych części zamiennych w ciągu 5–10 dni roboczych oraz do 7 lat po zakończeniu sprzedaży danego modelu produktu na rynku UE.
  • Dostępność aktualizacji systemu operacyjnego przez dłuższy okres: co najmniej 5 lat od wprowadzenia produktu do obrotu.
  • Niedyskryminujący dostęp profesjonalnych punktów naprawy do wszelkiego wymagającego wymiany oprogramowania lub oprogramowania układowego.

Co dalej?

Wskazane przepisy dotyczące etykietowania energetycznego zostaną teraz przedłożone do kontroli Parlamentowi Europejskiemu i Radzie na okres dwóch miesięcy, po czym nastąpi ich formalne przyjęcie, o ile współprawodawcy nie zgłoszą żadnych zastrzeżeń do ich treści.

Aby wejście w życie tych dwóch aktów prawnych dotyczących tej samej kategorii produktów mogło odbyć się równolegle, ich publikacja w Dzienniku Urzędowym nastąpi tego samego dnia po przyjęciu przepisów dotyczących etykietowania energetycznego.

Po wejściu w życie oba wnioski przewidują 21-miesięczny okres przejściowy przed rozpoczęciem obowiązywania wymogów.  

Kontekst

Plan działania UE z 2020 r. dotyczący gospodarki o obiegu zamkniętym ma sprawić, by produkty były trwalsze, nadawały się do naprawy oraz by łatwiej było je ulepszać. Inicjatywa dotycząca urządzeń elektronicznych o obiegu zamkniętym przewiduje w szczególności wprowadzenie środków regulacyjnych w ramach dyrektywy w sprawie ekoprojektu, które obejmują elektronikę i urządzenia informatyczno-komunikacyjne, takie jak telefony komórkowe, tablety i laptopy, i mają na celu poprawę ich efektywności energetycznej i trwałości, a także możliwości naprawy, ulepszania, konserwacji, ponownego użycia i recyklingu.

Polityka w dziedzinie ekoprojektowania i etykietowania energetycznego pomaga przedsiębiorstwom, osobom indywidualnym i rządom w przechodzeniu na czystą energię, realizacji unijnych celów w zakresie efektywności energetycznej, ograniczaniu emisji gazów cieplarnianych i wspieraniu gospodarki o obiegu zamkniętym. Stwarza nowe możliwości biznesowe i zwiększa odporność gospodarki dzięki harmonizacji przepisów dotyczących produktów związanych z energią. Dotyczy ona w szczególności średniej wielkości i wielkogabarytowych urządzeń gospodarstwa domowego, takich jak pralki i chłodziarki, oraz produktów będących przedmiotem obrotu między przedsiębiorstwami, takich jak serwery przedsiębiorstw i systemy wentylacyjne, i obejmuje również takie aspekty jak zużycie energii, zużycie wody, poziomy emisji gazów cieplarnianych i efektywność materiałowa. Środki te zwiększają też popyt na bardziej zrównoważone produkty i podaż takich produktów, ograniczając zarazem w znacznym stopniu wydatki użytkowników końcowych: szacunki wskazują, że dzięki tej polityce w 2020 r. konsumenci zaoszczędzili ponad 63 mld euro.

Więcej informacji można znaleźć na stronach:

Rozporządzenie Komisji ustanawiające wymogi dotyczące ekoprojektu dla smartfonów, telefonów komórkowych innych niż smartfony, telefonów bezprzewodowych i tabletów

Rozporządzenie delegowane Komisji w sprawie etykietowania energetycznego smartfonów i tabletów

Dyrektywa w sprawie ekoprojektu

Rozporządzenie w sprawie etykietowania energetycznego

Plan działania z 2020 r. dotyczący gospodarki o obiegu zamkniętym

Plan prac dotyczący ekoprojektu

Europejski rejestr produktów do celów etykietowania energetycznego (EPREL )