Przyszłość internetu i demokracji

Po raz pierwszy kraje z całego świata przedstawiają wspólną wizję przyszłości internetu, aby zagwarantować, że wartości, które wyznają poza internetem, były również chronione w sieci.

Unia Europejska, Stany Zjednoczone i partnerzy międzynarodowi zaproponowali deklarację dotyczącą przyszłości internetu, określającą wizję i zasady budzącej zaufanie sieci.

Partnerzy wspierają internet przyszłości – otwarty, bezpłatny, globalny, interoperacyjny, niezawodny i bezpieczny – oraz potwierdzają swoje zaangażowanie na rzecz ochrony i poszanowania praw człowieka w internecie i w całym świecie cyfrowym. Do tej pory 60 podmiotów, w tym wszystkie państwa członkowskie, zatwierdziło tę deklarację, a oczekuje się, że w najbliższych tygodniach kolejne kraje pójdą za ich przykładem. Wykaz sygnatariuszy jest dostępny tutaj.

Deklaracja dotycząca przyszłości internetu jest zgodna z prawami i zasadami mocno zakorzenionymi w UE i opiera się na deklaracji praw i zasad cyfrowych w cyfrowej dekadzie, której podpisanie Komisja zaproponowała wspólnie z Parlamentem Europejskim i Radą Unii Europejskiej.

Ursula  von der Leyen, przewodnicząca Komisji Europejskiej, oświadczyła: – Internet zjednoczył ludzkość, tak jak nigdy wcześniej w historii. Dziś, po raz pierwszy, kraje z całego świata o podobnych poglądach przedstawiają wspólną wizję przyszłości internetu, aby zagwarantować, że wartości, które wyznajemy poza internetem, były również chronione w internecie. Chcemy sprawić, by internet stał się bezpiecznym miejscem i zaufaną przestrzenią dla wszystkich oraz by służył naszej indywidualnej wolności. Ponieważ przyszłość internetu jest również przyszłością demokracji i ludzkości.

Deklaracja dotycząca przyszłości internetu została dziś zainaugurowana podczas specjalnego wydarzenia hybrydowego w Waszyngtonie, zorganizowanego przez Radę Bezpieczeństwa Narodowego Białego Domu. Margrethe Vestager, wiceprzewodnicząca wykonawcza do spraw Europy na miarę ery cyfrowej, oraz komisarz ds. rynku wewnętrznego Thierry Breton wzięli udział w wideokonferencji.

Partnerzy deklaracji potwierdzają, że internet musi wzmacniać fundamentalne zasady demokracji oraz podstawowe wolności i prawa człowieka określone w Powszechnej deklaracji praw człowieka. Żywią oni wspólne przekonanie, że internet powinien funkcjonować jako jedna zdecentralizowana sieć obejmująca inne sieci, w której technologie cyfrowe są wykorzystywane w sposób godny zaufania, bez dyskryminacji jednostek, pozwalający na kontestowalność platform internetowych i umożliwiający uczciwą konkurencję między przedsiębiorstwami.

Inicjując tę deklarację, partnerzy wyrażają również głębokie zaniepokojenie ograniczeniem wolności w internecie przez niektóre autorytarne rządy, wykorzystywaniem narzędzi cyfrowych do naruszania praw człowieka, rosnącym wpływem cyberataków, rozpowszechnianiem nielegalnych treści i dezinformacji oraz nadmierną koncentracją władzy gospodarczej. Zobowiązują się do współpracy w celu przeciwdziałania tym zmianom i zagrożeniom. Podzielają również wizję, zgodnie z którą technologie cyfrowe mogą promować łączność, demokrację, pokój, praworządność i zrównoważony rozwój.

Obecna sytuacja w Ukrainie wyraźnie wskazuje na ryzyko poważnych zakłóceń w funkcjonowaniu internetu, w szczególności w postaci całkowitego lub częściowego jego zamknięcia. Istnieje również ryzyko fragmentacji internetu, ponieważ rosyjski rząd groził całkowitym lub częściowym odłączeniem się od globalnego internetu, a także niewłaściwym jego wykorzystaniem, ponieważ dochodzi obecnie do gwałtownego wzrostu cyberataków, cenzury internetowej i dezinformacji. Po raz kolejny pokazuje to, jak ważne jest zintensyfikowanie naszych działań na rzecz obrony globalnego otwartego internetu, który jest siłą napędową gospodarek i społeczeństw na całym świecie.

Partnerzy będą współpracować na rzecz dalszej realizacji obietnicy łączenia ludzi na świecie i przełożą zasady zawarta w deklaracji na konkretne strategie polityczne i działania z poszanowaniem ich autonomii regulacyjnej. Inne zainteresowane strony, w tym przedstawiciele społeczeństwa obywatelskiego i przemysłu, zostaną poproszone o poparcie deklaracji i ułatwienie jej realizacji. Partnerzy będą promować te zasady na całym świecie w ramach systemu wielostronnego.

Margrethe Vestager, wiceprzewodnicząca wykonawcza do spraw Europy na miarę ery cyfrowej, powiedziała: – Internet jest częścią naszego codziennego życia. W przeciwieństwie do władzy przedsiębiorstw i władzy państw europejskie podejście do internetu opiera się na jasnych wytycznych: władza należy do obywateli. Dlatego też nasza wizja to globalny, otwarty internet, w którym ludzie mogą swobodnie wypowiadać się, a przedsiębiorstwa mają szansę konkurować i wprowadzać innowacje. Wiele krajów na całym świecie zastanawia się nad najlepszymi sposobami maksymalizacji możliwości oferowanych przez internet ich mieszkańcom i minimalizacji zagrożeń.

Josep Borrell, Wysoki Przedstawiciel Unii do spraw Zagranicznych i Polityki Bezpieczeństwa, stwierdził: – Deklaracja dotycząca przyszłości internetu jest jasnym przesłaniem w czasach wstrząsów geopolitycznych i cyfrowych: UE jest zdecydowana utrzymać wolny, otwarty, globalny, interoperacyjny, niezawodny i bezpieczny internet. Sprzeciwiamy się wysiłkom zmierzającym do podziału internetu i będziemy nadal współpracować z naszymi partnerami na całym świecie, aby chronić prawa człowieka w internecie i w całym ekosystemie cyfrowym. Deklaracja dotycząca przyszłości internetu rozszerza praworządną przestrzeń cyfrową i łączy koalicje partnerów o podobnych poglądach, którzy podzielają wizję ukierunkowanej na człowieka transformacji cyfrowej. Jest to dowód na to, że dyplomacja cyfrowa UE jest skutecznym elementem naszego zestawu narzędzi polityki zagranicznej.

Thierry Breton, komisarz do spraw rynku wewnętrznego, powiedział: – Zarówno w internecie, jak i poza nim ludzie powinni być wolni, bezpieczni i uprawnieni do realizacji swoich aspiracji. Jest to część europejskiego DNA. Jesteśmy zdecydowani współpracować z naszymi międzynarodowymi partnerami w celu promowania otwartego, neutralnego, interoperacyjnego i bezpiecznego internetu, w którym chronimy prawa i eliminujemy nielegalną działalność, w którym rozwija się innowacyjność, a każdy ma dostęp do wybranych przez siebie treści i usług.Deklaracja ta zagwarantuje, że internet i wykorzystanie technologii cyfrowych będą się przyczyniać się do wzmocnienia, a nie osłabienia, demokracji i poszanowania praw człowieka.

Dalsze działania

Deklaracja jest otwartą inicjatywą, a partnerzy będą nadal przekonywać inne rządy, aby dołączyły do deklaracji. Wszyscy partnerzy będą kontaktować się z sektorem prywatnym, organizacjami międzynarodowymi, środowiskiem technicznym, akademickim i społeczeństwem obywatelskim oraz innymi odpowiednimi zainteresowanymi stronami na całym świecie w celu partnerskiej współpracy na rzecz realizacji wizji otwartego, bezpłatnego, globalnego, interoperacyjnego, niezawodnego i bezpiecznego internetu.

Kulminacją tych starań będzie wydarzenie organizowane latem 2022 r., podczas którego partnerzy omówią ze społecznością wielu zainteresowanych stron, w jaki sposób deklaracja i jej zasady mogą poprawić i wesprzeć przyszłość globalnego internetu. W najbliższych miesiącach odbędą się również warsztaty na ten temat.

Deklaracja i jej zasady przewodnie nie będą prawnie wiążące, ale powinny być wykorzystywane jako punkt odniesienia przez decydentów publicznych, a także obywateli, przedsiębiorstwa i organizacje społeczeństwa obywatelskiego.

Kontekst

Unia Europejska współpracowała ze Stanami Zjednoczonymi i grupą międzynarodowych partnerów w celu opracowania pozytywnego programu i wspólnej wizji przyszłości światowego internetu. Deklaracja dotycząca przyszłości internetu jest w pełni zgodna z wartościami UE zapisanymi w Karcie praw podstawowych i unijnej deklaracji praw i zasad cyfrowych w ramach cyfrowej dekady Europy, a także z szerokim wachlarzem inicjatyw w zakresie polityki cyfrowej realizowanych przez UE.

Jest ona zgodna z zapowiedzią zawartą w komunikacie w sprawie cyfrowego kompasu – współpracy w ramach odnowionych stosunków transatlantyckich prowadzącej do szerszej koalicji partnerów o podobnych poglądach, otwartej dla wszystkich, którzy podzielają unijną wizję transformacji cyfrowej, i rozwijanej wspólnie z tymi, którzy podzielają tę wizję.

Deklaracja ma charakter polityczny. Przestrzeganie zasad zawartych w deklaracji nie wywołuje prawnie wiążących skutków dla Unii Europejskiej i jej państw członkowskich oraz nie przesądza o naszym stanowisku na innych forach.