Polski hałas przed Trybunał

Komisja Europejska postanawia pozwać Polskę przed Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej w związku z nieprzestrzeganiem dyrektywy dotyczącej hałasu. Polskie prawo krajowe nie gwarantuje sporządzenia planów działania, które są obowiązkowe na mocy dyrektywy niezależnie od tego, czy w danej okolicy przekracza się wartości graniczne czy nie.

Komisja Europejska postanowiła skierować do Trybunału Sprawiedliwości UE sprawę przeciwko Polsce w związku z niedopełnieniem przez nią zobowiązań wynikających z dyrektywy dotyczącej hałasu (2002/49/WE). Europejski Zielony Ład wytycza dla UE ambitny cel zerowego poziomu emisji zanieczyszczeń, co przynosi korzyści pod względem zdrowia publicznego, środowiska, a także dążenia do neutralności klimatycznej. W kontekście tym konieczne jest przyjęcie planów działania w celu ograniczenia hałasu szkodliwego dla zdrowia ludzkiego.

Polskie prawo krajowe nie gwarantuje sporządzenia planów działania, które są obowiązkowe na mocy dyrektywy niezależnie od tego, czy w danej okolicy przekracza się wartości graniczne czy nie. Nadal nie ma planów działania dla 20 głównych odcinków linii kolejowych oraz 290 głównych odcinków dróg pomimo upłynięcia terminu przyjęcia takich planów działania.

Co więcej, prawo krajowe nie wymaga, by plany działania zawierały wszystkie niezbędne elementy przewidziane w dyrektywie, takie jak w szczególności rejestr konsultacji publicznych, środki zachowania obszarów ciszy oraz strategia długoterminowa. Biorąc udział w konsultacjach publicznych dotyczących planów działania, każdy obywatel może zweryfikować i wyrazić swoją opinię na temat tego, czy władze podejmują odpowiednie środki, aby zmniejszyć poziom hałasu tam, gdzie hałas może być szkodliwy, lub aby zapobiec osiąganiu przez hałas szkodliwego poziomu. Dlatego też konieczne jest nie tylko przyjęcie planów działania – prawo krajowe musi wymagać, by plany te zawierały wszystkie elementy.

Biorąc pod uwagę, że Polska nie odniosła się do zastrzeżeń wyrażonych w uzasadnionej opinii Komisji, Komisja kieruje sprawę do Trybunału Sprawiedliwości UE.

Kontekst

Hałas powodowany przez ruch drogowy, kolejowy i lotniczy, jest drugą – po zanieczyszczeniu powietrza – główną środowiskową przyczyną przedwczesnych zgonów, a narażenie na hałas jest coraz powszechniejszym zjawiskiem. Szacuje się, że hałas powoduje 12 tys. przedwczesnych zgonów oraz przyczynia się do 48 tys. nowych przypadków choroby niedokrwiennej serca (wywołanej zwężeniem tętnic wieńcowych) rocznie w Europie. Szacuje się też, że 6,5 miliona Europejczyków cierpi z powodu przewlekłych, znacznych zakłóceń snu, które osłabiają system kognitywny oraz powodują stres. Z tego względu przepisy UE dotyczące hałasu wymagają, aby państwa członkowskie przyjęły plany działania, tak aby ograniczyć szkodliwy poziomy hałasu w dużych aglomeracjach lub wokół głównych linii kolejowych, dróg i portów lotniczych.

Dodatkowe informacje